Ook SP-ministers zijn van de Kroon
20 juli 2012In onze Grondwet staat dat ministers “ van de Kroon” zijn. Ministers en Staatssecretarissen worden weliswaar voorgedragen door hun partij , maar vanaf het moment van beëdiging door het Staatshoofd ( dat zou overigens best in het openbaar mogen), zijn zij “ dienaar van de Kroon”. Ze treden niet meer op als partijpoliticus. . Dat wil zeggen dat zij werken in het algemeen belang, onafhankelijk van hun partij. Zij doen alleen uitspraken namens het kabinet en laten de partijpolitiek achter zich.
Dat geldt na de komende kabinetsformatie uiteraard ook voor eventuele ministers die uit de SP komen. Het is daarom onjuist en in strijd met de Grondwet dat SP-partijleider Emile Roemer onlangs heeft gezegd dat SP-ministers en staatssecretarissen door de SP verplicht worden om een aanzienlijk deel van hun ministersalaris aan de partij af te dragen . Nu is dat ook het geval met SP-kamerleden. Als dienaar van de Kroon kunnen ministers geen verplichting van hun partij aanvaarden. Zij zouden daarmee meer dan de schijn wekken niet in het algemeen belang, maar in het belang van de SP te werken. Het staat hun vrij om vrijwillig desnoods hun hele salaris aan de partij of aan een ander doel te schenken. Een formeel vastgelegde verplichting om dat te doen, als voorwaarde voor het ministerschap,is onacceptabel.
De andere politieke partijen moeten vooraf aan de SP duidelijk maken dat van samenwerking in een coalitie geen sprake kan zijn wanneer toekomstige SP bewindslieden tot deze verplichting worden gedwongen. Het kan natuurlijk niet zo zijn dat ministers handelen in strijd met de Grondwet.
Pluspunt van de verder verwerpelijke salaris afdrachtregeling voor SP-bewindslieden is overigens wel dat daardoor bij de SP voor een groot deel bekend is waar de inkomsten van de partij vandaan komen. Deze transparantie voor de financiering van politieke partijen zou voor alle partijen en voor honderd procent van de inkomsten moeten gelden. Dat is ook na recent gewijzigde wetgeving over dit onderwerp nog steeds niet het geval. Dieptepunt is de PVV, die geen enkel inzicht in de financieringsbronnen van de partij verschaft. De hardnekkige geruchten over financiering vanuit bepaalde politieke stromingen in de Verenigde Staten en Israel zijn dan ook volstrekt niet te controleren. Daaraan zou door verdere verscherping van de wet een einde gemaakt moeten worden.