Kabinetsformatie

24 september 2012

Na de verkiezingen van 12 september is de kabinetsformatie vlot van start gegaan. De nieuwe regierol van de Tweede Kamer in  plaats van de Koningin als neutrale procesbegeleider, heeft niet veel tijd gekost. Ruim een week na de verkiezingen zijn twee informateurs, Henk Kamp en Wouter Bos, aan de slag gegaan met als opdracht van de Kamer om zo snel mogelijk een stabiel kabinet van VVD en PvdA tot stand te brengen.

Het beeindigen van de rol van de Koningin bij de kabinetsformatie levert tot nu toe geen duidelijke voordelen op. Ook toen de (in)formateurs door het Staatshoofd benoemd werden, was er sprake van een transparant proces. De adviezen van de fractievoorzitters waren openbaar, net zo als dat nu bij “verkenner” Henk Kamp het geval is. De argumenten om hem te benoemen in die functie zijn echter niet bekend geworden. Dat proces speelde zich af in de achterkamertjes van de Tweede Kamer. Geen kritiek op het werk van Henk Kamp, maar het blijft beter om een persoon met het gezag van de Koningin als neutrale procesbegeleider te hebben  in plaats van een partijpoliticus. Zeker als de transparantie van het proces min of meer gelijk is.
En waarom zou je een goed functionerende procedure veranderen als de voordelen van het nieuwe niet duidelijk zijn? Vanwege de symboliek? Dan kies ik toch voor de decennia oude symboliek die hoort bij onze constitutionele monarchie.

Nu zitten Rutte en Bos, met hun ( allemaal mannelijke) secondanten bij de informateurs om een kabinet van VVD en PvdA te vormen. Rutte en Samsom in een kabinet is na de verkiezingscampagne als Obama en Romney samen in het Witte Huis. Maar zo is het nu eenmaal in ons systeem van evenredige vertegenwoordiging. En dan is het niet zo gek dat de twee grootste partijen die beiden de verkiezingen hebben gewonnen samen aan de slag gaan.

Het is cruciaal dat er nu snel een nieuw kabinet komt. De wereld en Europa gaan door en Nederland kan zich niet veel langer een niet volwaardig kabinet veroorloven. Het is dan ook goed dat de onderhandelaars een kort regeerakkoord op hoofdlijnen willen maken. De nieuwe ministers ( het mogen er best wat meer zijn dan in het vorige kabinet) kunnen hun beleid dan verder zelf invullen, waarna de Tweede Kamer met werkelijke zeggenschap het kabinet kan goedkeuren.

Zo’n kort regeerakkoord kan tot stand komen door een aantal hoofdpunten van VVD en PvdA uit te ruilen. Jij de aftrek van de hypotheekrente grotendeels in tact houden , wij minder marktwerking in de zorg. Geloofwaardiger is om te werken aan compromissen op  hoofdpunten, waarbij er bij beide partijen de scherpe, vaak te scherpe, kantjes worden afgeslepen. Dat kan leiden tot een stabiel middenkabinet, waar Nederland behoefte aan heeft. En  alsjeblieft ook een kabinet dat de ogen en oren open heeft staan voor de rest van de wereld.  Het benauwde navelstaren van het kabinet Rutte1 heeft ons land weinig goeds gebracht.

Archief